Snelle feiten
- Algemeen bestuur van de provincie.
- Stellen het beleid van de provincie vast en controleren de uitvoering daarvan door de Gedeputeerde Staten.
- Vergelijkbaar met de Tweede Kamer en de gemeenteraad.
- Er zijn elke 4 jaar verkiezingen die samen gaan met de Waterschapsverkiezingen. Zowel landelijke als provinciale partijen kunnen meedoen. Vervroegde verkiezingen zijn niet mogelijk: als het college van Gedeputeerde Staten aftreedt moeten ze een nieuw bestuur vormen.
- Het orgaan bestaat uit Statenleden. Dit is een parttime functie.
- De Statenvergadering komt minstens een keer per maand samen, maar hoe vaak verschilt per provincie.
- In de vergadering debatteren de verschillende fracties van politieke partijen over de plannen, dienen moties en wetsvoorstellen in en stellen ze uiteindelijk de begroting vast.
- De Statenleden kiezen ook de leden van Eerste Kamer. Dat doen zij samen met het Kiescollege voor de Eerste Kamer in het Caribische deel van Nederland.
Statencommissies
Veel provincies werken met Statencommissies. Hierin zitten Statenleden met expertise op een bepaald beleidsterrein. Ze behandelen commissievoorstellen binnen dat beleidsterrein (bijvoorbeeld Ruimtelijke ordening). Ze voeren debat en geven advies over het voorstel aan de Gedeputeerde Staten. Die leggen op basis van dat debat en advies een voorstel voor aan de Provinciale Staten, en die besluiten er uiteindelijk over. Hoeveel Statenleden een Statencommissie telt en hoe vaak zij bijeenkomen verschilt per provincie.