Misdaad

Over lokale misdaad valt altijd wat te schrijven. Elke woonplaats, groot of klein, heeft te maken met verschillende soorten criminaliteit - van drugshandel tot winkeldiefstal en van witwassen of fraude tot vernieling. Hoe blijf je als journalist op de hoogte van wat er op dit moment speelt in jouw gemeenschap? Hoe weet je als eerste waar de politie naartoe wordt geroepen? En hoe doe je diepgravend onderzoek naar criminaliteit in jouw gemeenschap, of helder verslag van lopende strafzaken?

Onderwerpen

Bronnen en instanties

• Ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) - Maakt wetgeving en beleid op over o.a. veiligheid, handhaving en politie, terrorismebestrijding, migratie, en bescherming en toezicht op de advocatuur, rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie (OM). Momenteel heeft JenV onder Kabinet Rutte IV een minister van Justitie en Veiligheid, een minister voor Rechtsbescherming en een staatsecretaris van Justitie en Veiligheid. Zie voor de hele organisatie van dit ministerie hun organogram.
• Openbaar Ministerie (OM) - Het OM is de enige instantie in Nederland die verdachten voor de strafrechter kan brengen. Als openbare aanklager zorgt het OM ervoor dat strafbare feiten worden opgespoord en vervolgd. Het OM is opgedeeld in arrondissementsparketten, oftewel verschillende regio’s. Daar werkt het OM samen met lokale politie en andere opsporingsdiensten. Degene die namens het OM, en dus de Staat, het woord voert in een strafzaak is de Officier van Justitie. Deze geeft ook leiding aan het politieonderzoek. Vind hier meer informatie over de organisatie van het OM.
• Inspectie Justitie en Veiligheid - De Inspectie houdt toezicht op het brede domein van veiligheid en justitie, variërend van politie tot sanctietoepassing, van jeugd tot asiel en van migratie tot nationale veiligheid. Zo kijken zij beijvoorbeeld of agenten of de marechaussee zich aan de afspraken houden die bij hun werk horen. Als agenten bijvoorbeeld buitenproportioneel geweld gebruiken in hun werk kan het zijn dat ze voor een speciale rechter moeten verschijnen, de zogenaamde Blauwe Kamer.
• Rechtszaken - Eenvoudige misdrijven worden door de politierechter behandeld. In zo’n zaak is er één rechter, terwijl bij overige (vaak complexere zaken) altijd drie rechters zijn (meervoudige kamer). Ook heb je een kantonrechter, die mag alleen oordelen over overtredingen (denk aan wildplassen of een verkeersovertreding). De politierechter doet vaak meteen mondeling uitspraak, de meervoudige kamer over het algemeen 14 dagen na de zitting. Vroeger had Nederland ook de krijgsraad, oftewel een zelfstandige militaire rechtbank. Die is nu opgeheven, maar we hebben nog wel een militaire kamer als onderdeel van de rechtbank Arnhem. In principe zijn alle rechtszaken openbaar voor het publiek en media, tenzij er de zitting achter gesloten deuren plaatsvind omdat de verdachte minderjarig is. Bekijk alle informatie over strafzaken hier.
• 112-meldingen - Er zijn tal van websites waar actuele informatie over 112-meldingen wordt gepubliceerd. Een voorbeeld is alarmeringen.nl, waarop je ook op plaatsnamen of regio kan filteren. Op dit soort sites worden vaak alleen brandweer-, ambulance en sommige politieoproepen. Met name politieoproepen staan er lang niet altijd in: het is namelijk niet de bedoelingen dat een inbreker zou kunnen zien wanneer de politie onderweg is. Speciaal voor de media stuurt de politie een automatische melding over bepaalde incidenten naar regionale en landelijke media.
• Justitiële Informatiedienst (Justid) - Justid is onderdeel van het Ministerie van JenV. Ze zijn het informatiekruispunt tussen politie, het OM, JenV en andere overheidsinstanties. De informatie die zij tussen die instanties delen gaat bijvoorbeeld over strafrechtelijke veroordelingen, uit huis geplaatste minderjarigen of voorwaardelijke vrijlating. Belangrijke informatie dus, die vaak heel privacygevoelig en daardoor veelal vertrouwelijk is
• Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) - De DJI is verantwoordelijk voor het uitvoeren van opgelegde straffen en maatregelen, zoals gevangenisstraffen en tbs. Lees meer over de verschillende soorten inrichtingen hier. De DJI valt onder het ministerie van JenV en
• Nederlands Forensisch Instituut (NFI) - Dit onderzoeksinstituut doet forensisch onderzoek, zoals DNA-onderzoek, ontsleutelen van laptops en telefoons of het analyseren van monsters van de plaats-delict. Voor journalisten heeft het NFI een aantal persvoorlichters in dienst om uitleg te geven over bepaalde onderzoeken of actuele thema’s binnen de forensische wetenschap.
• Slachtofferhulp Nederland - Organisatie die ondersteuning biedt aan slachtoffers én omstanders van misdrijven, ongelukken, geweld en andere heftige gebeurtenissen. Slachtofferhulp helpt bijvoorbeeld met het doen van aangifte, bidt ondersteuning door mensen hun verhaal te laten doen of en helpt met het doorverwijzen naar zorgprofessionals.
• Schadefonds Geweldsmisdrijven - Geeft financiële tegemoetkoming aan slachtoffers van geweldsmisdrijven die daardoor letsel hebben opgelopen, nabestaanden van slachtoffers van geweldsmisdrijven en aan naasten van slachtoffers die blijvend letsel hebben opgelopen door een geweldsmisdrijf.
• Zoek een advocaat - Met deze zoektool van de Nederlandse Orde van Advocaten (de toezichthouder op de advocatuur) kun je opzoeken of iemand ingeschreven staat als advocaat. Dat is namelijk een beschermde titel. Ook kan je een advocaat vinden door op een bepaald onderwerp te zoeken.

Mis je hier een nuttige Bron? We kunnen jouw tips altijd goed gebruiken! Laat ons weten welke overheidsinformatie over dit onderwerp je toe wilt voegen via jan@openstate.eu.